Một số người lại có lối tư duy hời hợt, số khác lại chỉ chăm chăm vào con số thực tế. … Điều này có thể dẫn tới ý tưởng rằng chúng ta nên sắp xếp những người mua hàng theo danh sách ứng với số tiền họ mua để có thể có chính sách phù hợp với khách hàng. Như vậy, chúng ta sẽ nhìn nhận khả năng trực giác và những xúc cảm có được như thế nào?
Tôi thấy rằng sẽ rất nguy hiểm nếu ta quan niệm nhầm lẫn về 2 chiếc mũ tư duy này, bởi có thể xảy ra trường hợp một người sẽ cảm thấy rằng chiếc mũ vàng tư duy không thích hợp với anh ta chỉ vì anh ta không phải là một người sáng tạo. Chúng ta dựa vào những bài học đã xảy ra trong quá khứ để xét đoán những việc xảy ra trong tương lai. Bởi vì tất cả những điều này đều khiến chúng ta xem xét ý tưởng theo hướng tiến triển, theo hướng khích động điều gì đó.
Mọi người thường hỏi tôi liệu sự sáng tạo là nhờ vào kỹ năng, tài năng hay cá tính. Điều này khác hẳn với việc bạn ngồi chờ ý tưởng tự đến với bạn. Bạn có thể kết hợp chúng theo nhu cầu của bạn để tạo nhóm hai, ba, bốn chiếc mũ, hoặc nhiều hơn.
Ví dụ, tiêu chí khung ở đây có thể là những “Ý tưởng với mức chi phí thấp” hoặc “những ý tưởng dễ thử nghiệm”. Đây là một khía cạnh khác của lối tư duy mũ vàng. Theo cách này, nhà máy chính là cơ quan đầu tiên phải chịu sự ô nhiễm do nó gây ra.
Chúng ta bắt đầu buổi thảo luận bằng chiếc mũ trắng. Nhưng nếu không ai đề xuất ý tưởng, chúng ta sẽ lấy chúng từ đâu? Lẽ phải và thực tế không có mối liên hệ quá chặt chẽ như nhiều người vẫn nhầm tưởng.
Với lối tư duy đồng thuận, hai quan điểm đó sẽ cùng được xem xét và chọn lựa. Liệu bạn đang cố gắng để có được những dữ liệu chính xác, hay bạn đang cố lái sự việc theo những ngầm định từ trước? Họ sử dụng rất thành thục chiếc mũ đen, đồng thời với chiếc mũ vàng và chiếc mũ xanh lá cây.
Mọi người có xu hướng thường đưa ra những nhận xét nhanh chóng về sự việc thông qua những xét đoán ban đầu, sau đó biến chúng thành những cảm xúc thường trực về sự việc. Cách áp dụng này cũng giống như cách truyền thống để viết những bài luận trong trường học. Hãy xem xét vấn đề theo từng khía cạnh: tình cảm, trật tự logic, thông tin, sự sáng tạo… Khái niệm này chính là phương thức tư duy Sáu chiếc mũ.
… Bởi vì không ai muốn làm việc vào ngày nghỉ nên có gợi ý rằng chúng ta nên thuê những công nhân chỉ làm cố định vào thứ bảy và chủ nhật. Chiếc bàn quay không hề có bộ nhớ. Nếu chúng ta không thích ai đó, chúng ta đưa ra những lý do phù hợp cho điều này.
Tuy nhiên, chúng ta cũng nên biểu lộ gợi ý với độ chính xác là gần đúng. Giờ chúng ta sẽ xem xem làm thế nào để chúng ta đạt được điều này. Với cả hai lựa chọn mà chúng ta vẫn đang tiếp tục thảo luận, tôi thích lựa chọn đầu tiên.
Nếu một người trong cuộc họp cứ khăng khăng chỉ trích mọi việc, mọi người có thể yêu cầu người đó phải ngừng sử dụng chiếc mũ đen. Với mỗi nền văn hoá khác nhau có nhiều sắc thái ngôn ngữ khác nhau để biểu đạt sự yêu thương. Những cuộc họp của người Nhật không diễn ra theo kiểu đạt được sự nhất trí.